Fysiek domein

We zorgen dat groen één van de leidende thema’s is bij stedelijke ontwikkeling

Voldoende (openbaar) groen is noodzakelijk voor het behoud en ontwikkelen van een gezonde, leefbare, klimaatadaptieve en natuurrijke stad. Door Corona is duidelijk geworden hoe groot de vraag is naar toegankelijk groen, nabij elke woning. Ook zijn de laatste jaren extreme droogte, hittestress, wateroverlast met regelmaat aanwezig en is er een achteruitgang van de natuur gaande. Dit alles laat zien hoe groot de noodzaak is om als stad te beschikken over voldoende openbaar groen en een goede groenstructuur. Met de verdere verstedelijk van Zwolle neemt bovendien het gebruik van het bestaande groen in de stad toe.
We streven naar een goede groen- en recreatiestructuur die in een vergelijkbaar tempo meegroeit met de verstedelijkingsopgave. Het is van belang om hierbij juist ook bestaande bomen en groenstructuren te behouden en te versterken. Dit vraagt een gedegen beleid en passend beheer en onderhoud.
In de Zwolse Omgevingsvisie 'Ons Zwolle van Morgen' is geconstateerd, (ook bij de participatie) dat het huidige groenbeleid onvoldoende actueel is en te weinig waarborgen en handvatten bevat om een goede groen- en recreatiestructuur te bereiken. Juist ook omdat actuele thema’s als biodiversiteit, klimaat en gezondheid hier nog onvoldoende in geborgd zijn. De opdracht vanuit de Omgevingsvisie tot Actualisatie van het Groen en Recreatiebeleid, moet daar verandering in brengen. We hebben geconstateerd dat we voor het opstellen van een werkbaar beleid en passende uitvoering daarvan een langere doorlooptijd nodig hebben. We verwachten rond de zomer 2024 de actualisatie aan de raad voor te leggen, inclusief een Uitvoeringsagenda met een Natuurinvesteringsagenda (cfm. coalitieakkoord).

Uit de Omgevingsvisie blijkt al wel waar onder meer nieuwe parken moeten komen en waar de bestaande groenstructuur versterkt dient te worden. In het groen- en recreatiebeleid wordt hier nader invulling aan gegeven. De omgevingsvisie legt ook de relatie tussen het groen- en recreatiebeleid en het GroenBlauwe Netwerk, dat voor een klimaatbestendig Zwolle essentieel is.
Er is een groot verband met gezondheid; grote bomen (met gesloten kronen) en robuuste groenstructuren helpen hittestress te voorkomen en bieden “coolspots” aan in tijden van hitte. Groen biedt bovendien ruimte voor bewegen en sporten, voor stilte, rust en bezinning.  
De stad is ook voor veel planten en dieren hun thuis. De gemeente heeft hiervoor ook een verantwoordelijkheid. We zijn als eerste gemeente van Nederland lid geworden van Deltaplan Biodiversiteit. Dus zetten we ook bij de beleidsactualisatie in op verbetering van de biodiversiteit van Zwolle. Om zicht te houden op de biodiversiteit en als één van de onderbouwingen voor het beleid is natuurmonitoring van belang.
De activiteiten van de Natuur en Milieu- makelaar dragen bij aan het vergroten van de bewustwording en kennis van, met name basisschoolleerlingen, over natuur en duurzaamheid. Om de toegankelijkheid voor en naar scholen verder te vergroten sluiten we ons het komende jaar aan bij de ‘NMO gemeenten’. Zie voor een verdere beschrijving van Natuur- en Milieueducatie (NME) doel 7.3.3.

Zwolle ligt in een bijzonder mooi landschap. Het raakt het Vechtdal, de IJsseldelta, Salland en de Veluwe. Het is van belang bij de verdere ontwikkeling van de stad in relatie tot het buitengebied een zorgvuldige koers te volgen, waarbij behoud en ontwikkeling van die landschapskwaliteiten centraal staan. De Zwolse Omgevingsvisie zal regelmatig worden geactualiseerd. In volgende edities wordt ook duidelijk welke ontwikkelingsrichting Zwolle kiest op langere termijn. De Actualisatie van het Groen- en Recreatiebeleid zal mede deze richting voeden gelet op de noodzaak van nieuwe groen- en recreatievoorzieningen op stedelijk niveau (bossen, recreatieplassen etc.). De effecten op natuurwaarden (m.n. weidevogels) moet nader worden onderzocht en kan nog een grote impact hebben.

We zorgen dat groen één van de leidende thema’s is bij stedelijke ontwikkeling, zodanig dat:

• De hoeveelheid groen en de recreatiestructuur wordt versterkt en verbeterd en meegroeit met de verstedelijkingsopgave.
• De biodiversiteit toeneemt, in het groen en in de bebouwde omgeving.
• De inwoners van Zwolle zich bewust zijn van de effecten van hun handelen op natuur en milieu.

• De belangrijkste activiteit is het afronden van de Actualiseren van het Groen en Recreatiebeleid, inclusief de uitvoeringsagenda (en natuurinvesteringsagenda) en het bestuurlijk vaststellen en starten met uitvoering ervan.
  In de paragraaf Kredieten is dit nader beschreven.

Andere  (deels reguliere) activiteiten zijn:  

• Het realiseren van meer bomen en bos, zodanig dat natuur en recreatie een plek hierin krijgen, hierbij aansluitend bij de programma’s iedereen een boom en bossenstrategie (provinciale en rijksprogramma’s)
• Het versterken van de samenwerking met de klimaatrobuuste inrichting van de stad. Het realiseren van nieuwe en het versterken van bestaande groen/blauwe structuren draagt bij aan een klimaatrobuuster Zwolle. Er wordt aansluiting gezocht met klimaat opgaven om instrumentarium te ontwikkelen dat vergroenen van verharde oppervlakten bewerkstelligt en daarmee tevens bijdraagt aan een plezierige woon- en leefomgeving.
• Het verkennen en benutten van meekoppelkansen, van door anderen geïnitieerde planvorming en uitvoering, die kunnen bijdragen aan een sterkere groen- en recreatiestructuur in de stad en onze stadsranden. Het regelen van (co)financiering voor de uitvoering van deze projecten. De  concrete realisatie ervan vindt plaats binnen doel 7.1.3. of andere doelen:
• Op de hoogte blijven van en het onderhouden van netwerken m.b.t. landelijke en regionale ontwikkelingen op vlak van groen en recreatie.
• De verbetering van de biodiversiteit wordt integraal opgepakt, zoals door voortzetting van het succesvolle ecologische groenbeheer voor gemeente-eigendom en het ondersteunen van weidevogelbeheer in de polder Mastenbroek (in het kader van PPLG).
• Het stimuleren van bewoners die de biodiversiteit willen verhogen, bijvoorbeeld met groene daken en geveltuinen. Hoe dit nader kan worden ingevuld wordt eind 2023 onderzocht
• Het vergroten van de natuurbeleving middels Natuur- en Milieueducatie (NME) en de inrichting van gebieden. Hierbij hebben we ook met regelmaat overleg met NMO en sluiten we aan bij door hun geïnitieerde programma’s
• Het voortzetten van eerder ingezet beleid voor langjarig landschapsbeheer en landschapsherstel doormiddel van Groene en Blauwe Diensten voor het particulier landschapsonderhoud via SPLIJ.
• Onderzoek naar het inrichten van een landschapsfonds (voeding onder meer door financiële compensaties als gevolg van ruimtelijke initiatieven in het buitengebied in het kader van het provinciale beleid ‘Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving (KGO)'.  
• In het buitengebied geeft de gemeente bij nieuwe uitgifte van gemeentegrond de voorkeur aan biologische landbouw (verpachtingsladder) die o.a. door een betere bodemkwaliteit bijdraagt aan een hogere biodiversiteit.
• Voor het buitengebied zijn de provincie, de boerenorganisaties en de natuurorganisaties belangrijke partners. We houden met regelmaat overleg.

Als onderdeel van de begroting 2024 wordt ter uitvoering van dit doel voorgesteld om in te stemmen met:

• incidentele bestedingsvoorstel 36: Groen- en recreatiebeleid / natuurinvesteringsagenda (NIA)

Doel 6.4.2 Hoofdgroenstructuur, landschap en biodiversiteit

Actualisatie  Groen en recreatiebeleid
In voorjaar 2022 is het plan van aanpak  door het College van B&W vastgesteld met een informatienota naar de Raad.
In de analysefase (gereed zomer 2023) is gewerkt aan een aantal producten, zoals de Natuurwaardenkaart, Natuurinclusief-bouwen, Bomenbeleid en onderzoek Recreatiebehoefte.
Op basis van de analyse verwachten we beleidskeuzen te kunnen voorleggen en nader invulling te kunnen geven aan groennormen en een groenladder. Concepten worden besproken met de interne klankbordgroep en de (externe) Inspiratiegroep. Op basis daarvan wordt begin 2024 gewerkt aan een Uitvoeringsagenda en een bijbehorende Investeringsagenda. Besluitvorming in de Raad over het groen- en recreatiebeleidsplan en bij behorende uitvoeringsmiddelen is voorzien rond de zomer  2024.
Er is voor 2023 een investeringsaanvraag gedaan om een vliegende start te kunnen maken met de uitvoering van projecten die al makkelijk uitvoerbaar zijn (no regret maatregelen). Hiermee is in 2023 een start gemaakt, waarbij dit in 2024 verder vervolg krijgt. Over structurele vulling van de Natuurinvesteringsagenda krijgt invulling in de uitvoeringsagenda behorend bij het groen- en recreatiebeleid.

Onder doel 7.1.3 zijn voor een tweetal programma’s (Ruimte voor de Vecht regiodeal en HWBP meekoppelkansen) beperkte middelen beschikbaar.

Vastgestelde mutaties:

Groen & recreatie-beleid

Voorgestelde mutaties:

Groen & recreatie-beleid

Krediet

Krediet