Weerstandsvermogen en risico's

De gemeenten zijn verplicht in de paragraaf weerstandsvermogen een zestal financiële kengetallen op te nemen voor het laatste rekeningjaar, het lopende begrotingsjaar en het nieuwe begrotingsjaar.

In onderstaande tabel zijn de betreffende kengetallen opgenomen en vervolgens voorzien van een beoordeling.

De houdbaarheid van de gemeentefinanciën kenmerkt zich door de mate van weerbaarheid en flexibiliteit van de begroting. Weerbaarheid betreft de mogelijkheden om op korte termijn financiële klappen te kunnen incasseren zonder direct in de begroting en daarmee in de beleidsambities te hoeven ingrijpen. Flexibiliteit van de begroting geeft de snelheid aan waarmee de lasten kunnen worden verlaagd en/of de baten kunnen worden verhoogd.

Op basis van de uitkomsten van de kengetallen, de aanwezige weerstandscapaciteit en de spreiding in aan te trekken geldleningen (waarmee wij het risico op rentestijgingen beperken) ziet de financiële positie van Zwolle er goed uit.

Netto schuldquote: Waar de netto schuldquote bij de vorige begroting nog een daling liet zien in de jaren na het eerste begrotingsjaar, zien wij nu een toename. Alle jaren na 2023 komen hoger uit dan 2023. Van grote invloed op de schuldquote zijn investeringen en grondposities. Als gevolg van investeringen neemt schuldquote toe, verkoop van grondposities, waartegen liquide middelen worden ontvangen, zorgen voor een afnemende schuldquote. Het toenemen van de schuldquote betekent in dit geval dat er meer wordt geïnvesteerd dan er aan gronden wordt afgebouwd.

Netto schuldquote gecorrigeerd voor verstrekte leningen: De ontwikkeling van de netto schuldquote gecorrigeerd voor verstrekte leningen verloopt ongeveer parallel aan de netto schuldquote, echter op een lager absoluut niveau als gevolg van de correctie. Ook hier geldt dat 90% als niveau wordt gezien waarbij nog sprake is van een gezonde positie. Dit niveau wordt in de komende jaren niet benaderd.

Solvabiliteitsratio: Voor de solvabiliteit (de verhouding tussen eigen vermogen en schulden) wordt op begrotingsbasis een niveau verwacht dat licht stijgt en zich gedurende de begrotingsjaren beweegt tussen 43 en 44%. Daarmee blijft de ontwikkeling iets achter bij de verwachting van een jaar geleden, waar nog werd ingeschat dat wij richting 47% zouden gaan in 2026. Een percentage van 20% of hoger wordt als een gezonde solvabiliteit gezien, dus is hier zeker sprake van een solide positie.

Kengetal grondexploitatie: Het kengetal grondexploitatie geeft weer hoe de boekwaarde van de grondexploitaties zich verhoudt tot de totale baten van de gemeente. Het betreft niet alleen de baten vanuit de grondexploitaties, maar alle baten van de gemeente. Een afname van het kengetal grondexploitatie, uitgaande van stabiele baten binnen een gemeente, geeft aan dat de boekwaarde van de grondexploitaties afneemt en daarmee ook het risico op de grondexploitaties. Met name in 2024 zien wij een lage ratio voor de grondexploitatie, maar in de jaren daarna zien we weer een toename.

Structurele exploitatieruimte: Een positieve structurele exploitatieruimte geeft aan dat de structurele inkomsten hoger zijn dan de structurele uitgaven. Tot 2025 zien wij een groei van deze exploitatieruimte, maar daarna valt dit terug. Dat impliceert dat de winst vanaf 2026 afneemt (dat de kosten harder stijgen dan de baten). Met het oog op de wijziging van de wijzigingen die zijn voorzien in het bepalen van de Algemene Uitkering vanaf 2026 is dit geen vreemd beeld.

Belastingcapaciteit: De belastingcapaciteit geeft weer hoe de lokale lastendruk in de gemeente Zwolle zich verhoudt ten opzichte van het landelijk gemiddelde. Hieruit blijkt dat de lastendruk in Zwolle iets lager is dan het landelijk gemiddelde.